Albert Eynşteyn 20-ci əsrin ən məşhur alimidir. Eynşteyn olmasaydı, həmin dövrün fizikası başqa cür olardı.
Onun kəşfləri sivilizasiyanın gələcək inkişafına böyük təsir göstərmişdir. Elm dünyası onun elmə verdiyi töhfəni yüksək qiymətləndirir.

Albert deyirdi: “İnsana və onun taleyinə qayğı göstərmək elmdə əsas məqsəd olmalıdır. Çizimləriniz və tənlikləriniz arasında bunu heç vaxt unutmayın.”

Həyatı və təhsili

14 mart 1879-cu ildə Almaniyanın Ulm şəhərində anadan olub. Atası elektrik avadanlıqları satan kiçik bir şirkətə sahib idi. Anası evdar qadın idi. Albertin yaradıcı təfəkkürünün və intellektual qabiliyyətlərinin inkişafına töhfə verib.

Albert Eynşteyn bir neçə təhsil müəssisəsində təhsil alıb. 1896-cı ildə İsveçrədə Sürix Politexnik İnstitutunda təhsilə başlamışdır. Daha sonra müxtəlif yerlərdə işləmiş və tədqiqatlarını davam etdirmişdir. 1905-ci ildə o, Berndə patent bürosunun ofisində işləyərkən nisbilik nəzəriyyəsi də daxil olmaqla məşhur məqalələrini nəşr etmişdir. Karyerasının müxtəlif məqamlarında Almaniyada və başqa ölkələrdə də təhsil almışdır və çalışmışdır.

Albert Eynşteynin kəşfləri və mükafatları

Eynşteyn bütövlükdə nüvə energetikasının əsasını təşkil edən kütlə və enerjinin (E=mc²) qarşılıqlı əlaqəsi qanununu kəşf edir.

1915-ci ildə Eynşteyn tərəfindən hazırlanmış ümumi nisbilik nəzəriyyəsi cazibə qüvvəsinin məkan-zamanın kütlə tərəfindən əyilməsi nəticəsində yarandığını bildirir. Bu nəzəriyyə sonradan təcrübələrlə təsdiqləndi və müasir fizikanın əsası oldu.

1921-ci ildə fizika üzrə Nobel mükafatını fotoelektrik effekt üzərində apardığı tədqiqata görə aldı, bu da öz dahiliyinin daha bir sübutudur.

Albert Eynşteynin şəxsi həyatı

Şəxsi həyatında bir neçə maraqlı məqam var:

Serb fiziki Mila Mariçlə evli idi. 1903-cü ildə evləndilər. Onların evliliyi çətinliksiz keçmədi və 1919-cu ildə boşandılar. Bu evlilikdən iki oğlu var idi.

Mila Mariçdən boşandıqdan sonra Albert Eynşteyn 1919-cu ildə ana tərəfdən əmisi qızı Elza Löventalla evləndi. Bu evlilik Eynşteynin ölümünə qədər davam etdi.

Albert Eynşteyn haqqında maraqlı faktlar

1. Dörd yaşına qədər danışmayıb.
2. Uşaq ikən çox dindar idi, lakin dinə olan marağı 12 yaşında yox oldu.
3. Eynşteynin riyaziyyatda pis olması barədə mifin mənşəyi məlum deyil, lakin bu, onun son məktəb illərinin Almaniya ilə müqayisədə qiymət cədvəlinin əksinə olan İsveçrədə keçməsi ilə əlaqədardır (“6” ən yaxşı qiymətdir, Almaniyada isə ən yaxşı “1” hesab olunub).
4. Eynşteyn İsveçrədəki Federal Politexnik Akademiyasına ilkin qəbul imtahanından keçə bilməyib. O, testin botanika və fransız bölmələrindən kəsilib.
5. Əgər hansısa elmi sualı həll etmək olmurdusa, Albert skripka çalmağa başlayırdı.
6. Yelkən idmanı Albertin əsl həvəsi idi .Yaxta yarışlarında yaxşı nəticələr əldə edib.
7. Albert dişlərini fırçalamağın qəti əleyhinə idi.
8. Heç vaxt corab geyinmirdi.
9. Eynşteyn İsrailin prezidenti ola bilərdi. Ona bu vəzifə ilk prezident Xaim Veyzmann ölümündən sonra təklif olunub. Lakin alim heç vaxt siyasi və dövlət fəaliyyəti ilə maraqlanmadığı üçün bundan imtina edib.
10. Fizik müharibəyə nifrət etsə də, ABŞ-ın nüvə bombasına ehtiyacı olduğuna inanırdı. Bu fikir ona nasist Almaniyası bu sahədə araşdırma aparandan sonra gəlib. Eynşteyn Franklin Ruzveltə Manhetten Layihəsinin inkişafına səbəb olan məşhur məktubu yazıb. O, elmi fəaliyyətlə yanaşı, pasifist hərəkatın – müharibələrə və nüvə silahlarına qarşı, sülh, qarşılıqlı anlaşma, humanizm və hər kəsin hüquqlarına hörmət uğrunda hərəkatın fəal iştirakçısı olub.
11. Yalnız alimin ölümündən sonra məlum olub ki, FTB bütün həyatı boyu onu izləyib. Eynşteynin şəxsi dosyesi 1427 səhifədən ibarət idi.
12. Ən məşhur fotosu onun 72-ci ad günündə çəkilib. O, bütün günü çəkiliş üçün gülümsəməkdən yorulduğu üçün dilini fotoqrafa göstərib.

Vəfatı

Albert Eynşteyn 1955-ci il aprelin 18-də ABŞ-ın Nyu Cersi ştatının Prinston şəhərində vəfat edib. Ölümünün səbəbi aorta anevrizması olub.

Eynşteynin özü nə beyninin, nə də başqa orqanlarının öyrənilməsini istəyirdi – ona büt kimi sitayiş edilməsinin əleyhinə idi. Vəsiyyət etmişdi ki, meyiti yandırılsın. Amma Tomas Harvey alimin beynini ailəsinin icazəsi olmadan götürür.

Eynşteynin beynində neyroqlial hüceyrələrin sayı adi insandan xeyli artıqdır. İddia edirlər ki, Eynşteynin beynində riyazi hesablama və məkanla bağlı informasiyaların emalına cavabdeh olan hissə daha böyükdür .

Bu gün Albert Eynşteynin beyni artıq tədqiqata məruz qalmır və ABŞ-ın Nyu Cersi ştatının Prinston şəhərindəki Universitet Tibb Mərkəzində arxivləşdirilir.

Əlavə olaraq İsaak Nyuton haqqında ətraflı məlumat əldə edə bilərsiniz.