Pele haqqında
“Pele” kimi tanınan Edson Arantes do Nascimento, hücumçu kimi oynamış, təqaüdçü braziliyalı peşəkar futbolçudur. O, futbolun ən yaxşı oyunçularından biridir, buna görə də onu “Futbol Kralı” adlandırırlar.Təvazökar başlanğıclardan dünya əfsanəsinin şöhrətinə qədər onun həyat yolu milyonlarla insanın qəlbində inanılmaz iz buraxdı.
Pelenin həyatı
Dünyada Pele kimi tanınan futbolçu 23 oktyabr 1940-cı ildə Braziliyanın kəndində anadan olub.Əsl adı Edson Arantisdo do Nascimentodur. Adı məşhur ixtiraçı Tomas Edisonun şərəfinə qoyulub. Ancaq Pelenin doğum şəhadətnaməsində səhvən “i” hərfini yazmağı unutdular – Edson adı belə çıxdı. Braziliyalıya isə məktəb illərində bu ləqəb onun sevimli oyunçusu Vasko da Qama Bilenin şərəfinə verilib. Gələcək futbolçunun atası Joao Ramos do Nascimento Dondinyo Pele anadan olana qədər peşəkarcasına futbol oynayıb, sonra isə südçü işləyib. Anası Selest Arantis evdar qadın idi. Ondan başqa,daha üç uşaq var idi – iki qardaşı və bir bacısı.O, zəngin olmayan, amma futbola olan həvəsini dəstəkləyən ailədə böyüyüb.Təkcə qol vurmaqla kifayətlənməyib, həm də topla davranmaqda özünəməxsus məharət və texnika nümayiş etdirib.Onun heyrətamiz qabiliyyətləri tez bir zamanda ortaya çıxıb və tezliklə onun böyük bir gələcək karyerası olacağı proqnozlaşdırılıb. Uşaqlıqdan futbola olan tutqusu və oyuna olan həvəsi onun tam təhsil almasına mane olub. O, sözün əsl mənasında futbol meydançasında böyüyüb, 15 yaşında bacarıqlarını inkişaf etdirib və peşəkarlaşıb.
Ailəsi
O, Nascimento ailəsində iki oğulun ikincisi idi. Ailəsi onun futbola olan həvəsini dəstəkləyirdi və atası boş vaxtlarında tez-tez onunla oynayırdı.
İlk dəfə 1966-cı ildə Rosemery dos Reis Sholbi adlı qızla evləndi. Evlilikdə cütlüyün üç övladı var idi: qızlar Kelli Kristina və Cennifer, həmçinin Edinho kimi tanınan oğlan Edson.
Pele və Rozmeri 1982-ci ildə boşanıblar. Ağ qadınları qarşı xüsusi sevgisi ilə tanınırdı.
1994-cü ildə Braziliyalı psixoloq Assuriya Lemosla evləndi. Tezliklə cütlüyün iki övladı var – əkizlər Coşua və Selest. Ancaq bu evlilik 2008-ci ildə boşanma ilə başa çatdı.
2016-cı ilin iyulunda braziliyalı üçüncü dəfə evləndi. Onun həyat yoldaşı yapon əsilli braziliyalı sahibkar Marcia Sibeli Aoki idi. Futbolçu bir daha onunla ayrılmadı.
İdman karyerası
O, 7 yaşında futbolla maraqlanmağa başlayıb. Pelenin ailəsi kasıb olduğundan braziliyalı tez-tez ayaqyalın oynamaq məcburiyyətində qalır və yeniyetməlikdə ofisiant işləyirdi. Lakin bu, Pelenin çoxlu qol vurmasına və əla oyun nümayiş etdirməsinə mane olmadı. 15 yaşına qədər bir neçə komanda dəyişdi və hətta mini-futbol oynamağı bacardı, sonra həyatında əsas klubu – “Santosda” qaldı.“Santosda ” 20 ilə yaxın müddətdə Pele klubun 20-dən çox kubok qazanmasına kömək etdi, dəfələrlə turnirin bombardiri oldu və hətta bir matçda – “Botafoqo” ilə oyunda 8 qol vurdu. Braziliyalının keçmiş məşqçilərindən biri Valdemar de Brito, onun haqqında: “Bu oğlan planetin ən yaxşı futbolçusu olacaq” deyirdi.Pele, Braziliya millisi ilə üç dəfə (1958, 1962 və 1970-ci illərdə ) Dünya Kubokunu qazanıb və peşəkar karyerasında 1000-dən çox qol vurub.O, karyerası ərzində “Santos” klubu və “Nyu-York Kosmos”da çıxış edərək, onlara çoxlu qələbələr qazandırıb. Onun Şimali Amerikaya gəlişi bu ölkədə futbola böyük diqqət yetirdi.1974-cü ildə Pele karyerasını başa vurdu. Lakin sonradan maliyyə problemləri səbəbindən futbola qayıtmaq qərarına gəlib. 1975-ci ildə Pele Amerikanın New York Cosmos şirkəti ilə müqavilə imzalayaraq dünyanın ən yüksək maaş alan futbolçusu oldu. Onun maaşı o zaman ildə 1,4 milyon dollar idi. Onun vurduğu qolların sayı ilə bağlı mübahisələr hələ də davam edir. Braziliyalı “Santos”un heyətində rəsmi oyunlarda 643 qol vurub. Bu göstəriciyə görə o, 2020-ci il dekabrın 23-nə kimi rekorda sahib olub, Lionel Messi “Valyadolid”lə oyunda “Barselona”nın heyətində 644-cü qolunu vurub. Bununla belə, braziliyalı statistiklər hesab edirlər ki, Pelenin 1091 qolu olmalıdır, ona görə də o, hələ də hazırkı rekordçudur. Onların fikrincə, braziliyalının yoldaşlıq görüşlərində vurduğu 448 qolu da saymaq lazımdır. Pele həmçinin müxtəlif sosial və idman təşəbbüslərinə xeyriyyəçilik töhfələri ilə tanınırdı.
Pelenin vəfatı
22 Noyabr 2020-ci ildə dünya futbol tarixində əbədi iz qoyaraq dünyasını dəyişdi. Əfsanəvi futbolçunun ölümünə daxili orqanların çoxsaylı nasazlığı səbəb olub. Braziliyalı həyatının son günlərini San-Pauludakı Albert Eynşteyn klinikasında keçirib.
Onun itkisi bütün dünyada milyonlarla pərəstişkarı tərəfindən hiss olundu və onun irsi bu böyük idmanı sevən hər kəsin yaddaşında yaşayacaq.
Pele futbolun əbədi simvolu və gələcək oyunçu nəsilləri üçün ilham mənbəyi olaraq qalacaq.
Əlavə olaraq Messinin karyerası haqqında olan məqaləyə keçid edə bilərsiniz .
